از لوازم دندانپزشکی یکبار مصرف استفاده مجدد نکنید!

گزارش هایی از نقض کنترل عفونت در مراکز دندانپزشکی وجود دارد که شامل ادعاهایی مبنی بر استفاده مجدد از اقلام یکبار مصرف در مطب های دندانپزشکی است. گزارشاتی مبنی بر اینکه که داخل مطب های دندانپزشکی اقلام را در محلول های ضدعفونی کننده سطح بالا (استریل سرد) جهت استفاده مجدد تمیز می کنند. پس از بررسی های بیشتر، به نظر می رسد که این یک عمل نسبتا رایج در دندانپزشکی است. بنابراین، ممکن است بپرسید مشکل اصلی چیست؟

بله؛ این یک مشکل بزرگ است و در اینجا چندین موضوع وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. ابتدا بیایید ببینیم لوازم یکبار مصرف دقیقا چیست؟

طبق تعریف، ابزار و لوازم یکبار مصرف به وسائلی گفته می شود که فقط برای استفاده یک بیمار طراحی شده و سپس دور انداخته شود. به همین جهت ممکن است محصولی باشد که در برابر گرما مقاوم نباشد مانند آینه های دهانی یکبار مصرف، سینی های یکبار مصرف، تری های قالبگیری، سرساکشن های تخلیه یا سرنگ های آب و هوا.

از آنجایی که لوازم فقط برای یک بار استفاده طراحی شده اند، ایمنی و کارایی آنها برای چندین کاربرد و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا گرما در حین پردازش مجدد و استریلیزاسیون آزمایش نشده است. تمیز کردن محصول نیز ممکن است بسیار دشوار باشد که این مسئله موجب بی اثر شدن عملیات پاکسازی با غوطه وری در محلول های ضدعفونی سطح بالا یا استریلیزاسیون حرارتی می شود. همچنین خطر آلودگی متقابل بیمار به بیمار و انتقال عفونت افزایش قابل توجهی پیدا می کند.

بررسی از نگاه مقررات FDA

برچسب گذاری محصول

بسیاری از متخصصان دندانپزشکی به طور کامل از اختیارات سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) در مورد دستگاه های دندانپزشکی و پزشکی آگاه نیستند که این موضوع می تواند عاملی اصلی در استفاده مجدد از وسایل یکبار مصرف دندانپزشکی باشد. FDA توصیه های برچسب گذاری بسیار خاصی برای دستگاه های یکبار مصرف دارد. تولیدکننده موظف است بر روی بسته بندی این اقلام، “یکبار یا چندبار مصرف بودن” آنها را مشخص کند. در تخلفات فوق گزارش شده است که دستگاه های مورد نظر به وضوح برچسب یکبار مصرف دارند.

دستورالعمل های پردازش مجدد

FDA در صورت لزوم از تولیدکنندگان می‌خواهد دستورالعمل‌هایی را برای پردازش مجدد لوازم دندانپزشکی و پزشکی ارائه کنند. اگر تولیدکننده چنین دستورالعمل هایی را برای تایید FDA ارائه نکند، محصول در گروه یکبار مصرف ها طبقه بندی می شود.

تمیز کردن وسائلی مانند آینه های دهانی یکبار مصرف، لوله مکش، تری های قالب گیری، سر سرنگ های پوار آب و هوا، فرزها و آنگل ها دشوار است و امکان دارد با استریلیزاسیون حرارتی یا ضدعفونی سطح بالا تداخل داشته باشد. برخی از این اقلام مانند سینی های یکبارمصرف و تری ها به حرارت حساس هستند. هر یک ممکن است در اثر استریلیزاسیون حرارتی آسیب ببیند و بنابراین باید طی یک پروسه ضدعفونی کننده سطح بالا مجددا پردازش شوند.

توجه به این نکته ضروری است که اثربخشی ضدعفونی کننده های غوطه وری قابل کنترل نیست. به عنوان مثال می توان رعایت دستورالعمل های استریلیزاسیون دستگاه استریل حرارتی را  توسط “آزمایش اسپور” تأیید کرد؛ در حالی که برای محلول های غوطه وری این موضوع صادق نیست. علاوه بر این، اقلام غوطه ور در این محلول ها باید پس از خارج شدن از محلول شسته شوند و قرار گرفتن در معرض آب لوله کشی و هوای اتاق باعث می شود که دیگر استریل نباشند.

پردازش مجدد گواهینامه ها

سومین عاملی که باید در نظر گرفت زمانی است که یک کلینیک یا بیمارستان؛ محصول یکبار مصرف را پردازش و از آن استفاده مجدد می کند. FDA می خواهد که این مرکز بتواند ثابت کند که محصول به هیچ وجه با پردازش مجدد تغییر نکرده است. همچنین باید نشان دهد که استفاده از آن بی خطر است مانند زمانی که تولیدکننده؛ داده های خود را برای تأیید یا مجوز فروش محصول به FDA ارائه می کند. در مطب دندانپزشکی این امکان وجود ندارد.

Translation is too long to be saved Translation is too long to be saved

رهنمودهای کنترل عفونت CDC

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) در چندین دستورالعمل برای کنترل و پیشگیری از عفونت در دندانپزشکی و همچنین مراقبت های بهداشتی به موضوع استفاده مجدد از وسایل یکبار مصرف می پردازد. CDC بیان می کند که یک کالای یکبار مصرف، فقط برای استفاده یک بیمار طراحی شده و سپس دور انداخته می شود، نه اینکه برای استفاده بیمار دیگر پردازش شود (به عنوان مثال تمیز، ضد عفونی یا استریل شود). مقررات FDA و دستورالعمل های CDC به وضوح استفاده مجدد از اقلام یکبار مصرف را ممنوع می کند. با این حال، این عمل در درجه اول برای صرفه جویی در هزینه ها اهمیت دارد. با این حال، واقعیت این است که اگر تجزیه و تحلیل هزینه ها در مورد زمان و مواد مورد نیاز برای تمیز کردن، ضد عفونی، بسته بندی و استریل کردن یک کالا یا دستگاه یکبار مصرف در مقایسه با هزینه خود کالا انجام شود، به طور قطع این ممنوعیت باعث صرفه جویی در هزینه و زمان می شود؛ آن هم با استفاده از محصولات یکبارمصرف و دور انداختن آن ها.

در مقیاسی بزرگ‌تر، هزینه نهایی تبلیغات منفی ناشی از نقض کنترل عفونت یا شیوع بیماری ها در یک مطب دندان‌پزشکی که از محصولات یکبارمصرف استفاده مجدد می کند؛ به مراتب از هزینه‌ خود محصولات بیشتر است.

ایمنی بیمار

هیچ موردی وجود ندارد که آگاهانه بیماران را در معرض خطر قرار دهد. ایمنی بیمار باید همیشه در اولویت باشد. اگر محصولات را نتوان به اندازه کافی برای استفاده مجدد؛ تمیز و استریل کرد، ممکن است بیماران در معرض انتقال بیماری های عفونی قرار بگیرند. به خطر انداختن ایمنی بیمار برای صرفه جویی در هزینه با استفاده مجدد از اقلام یکبار مصرف، عملی غیرقابل قبول است و قطعا هزینه های گزافی را به شما تحمیل خواهد کرد. پس از همین حالا باید در صدد رفع اشکالات ذکر شده باشید و دستورالعمل سازمان های نظارتی را رعایت و به آنها پایبند باشید.